حقوق خويشان

نويسنده:علامه محمد باقر مجلسى



در احاديث بسيار منقول است كه نيكى با خويشان كردن باعث قبولى اعمال است و مال را زياد مى‏كند، بلاها را دفع مى‏كند، عمر را دراز مى‏كند و حساب قيامت را آسان مى‏كند.
در حديث حسن از حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم منقول است كه دو طرف صراط امانت و صله رحم است. پس كسى كه در امانت مردم خيانت نكرده است وبا خويشان خود نيكى كرده، از صراط به آسانى مى‏گذرد و زود به بهشت مى‏رود و كسى كه خيانت در امانت‏ها كرده و قطع صله رحم كرده است، عمل ديگر او را نفع نمى‏دهد و صراط، او را در آتش مى‏افكند.
حضرت صادق عليه‏السلام فرمود: صله رحم كردن و با همسايگان نيكو سلوك كردن خانه‏ها را آبادان مى‏كند، عمرها را زياد مى‏كند.
از حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم منقول است كه هيچ عملى ثوابش زودتر از صله رحم نمى‏رسد.
در حديث حسن از حضرت صادق عليه‏السلام منقول است كه ما چيزى را نمى‏دانيم كه عمر را زياد كند مانند صله رحم تا آن كه گاه است كه شخصى سه سال از عمرش مانده است، به سبب صله رحم سى و سه سال مى‏شود، گاه هست كه كسى از عمرش سى و سه سال مانده است، به سبب قطع صله رحم سه سال مى‏شود.
در حديث موثق منقول است كه شخصى از آن حضرت سؤال كرد: خويشان دارم كه شيعه نيستند، آيا ايشان را بر من حقى هست؟ فرمود: بلى، حق رحم را هيچ چيز قطع نمى‏كند. اگر شيعه باشند دو حق دارند: يكى رحم و يكى حق اسلام.
و فرمود: صله رحم و نيكى با برادران مؤمن حساب قيامت را آسان مى‏كند، از گناهان نگاه مى‏دارد، پس صله رحم و نيكى با برادران را ترك مكنيد، اگر چه به سلام كردن و نيكو جواب سلام دادن باشد.
حضرت امير المؤمنين عليه‏السلام فرمود: هر گاه خويشان با يكديگر بدى كنند، مالشان به دست ‏بدكاران مى‏افتد.
حديث صحيح از حضرت امام محمد باقر عليه‏السلام منقول است كه سه چيز است هر كه مرتكب آن‏ها شود پيش از مردن عقوبت آن‏ها را مى‏يابد: ظلم و قطع رحم و قسم دروغ. و بسيار است كه جماعتى بدكردارند، به سبب صله رحم مال و فرزندان ايشان بسيار مى‏شود. قسم دروغ و قطع صله رحم خانه‏ها را از اهلش خالى مى‏كند، نسل را منقطع مى‏كند.
از حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم منقول است كه هر كه به پاى خود برود به خانه خويشان به ديدن ايشان يا براى آن كه مالى به ايشان برساند، حق تعالى ثواب صد شهيد او را كرامت فرمايد به عدد هر گامى كه بردارد، چهل هزار حسنه در نامه اعمالش نوشته شود و چهل هزار گناه محو شود و چهل هزار درجه براى او در بهشت بلند شود و چنان باشد كه صد سال عبادت خدا به اخلاص كرده باشد.
در حديث ديگر فرمود: سه كس‏اند كه داخل بهشت نمى‏شوند: كسى كه هميشه شراب بخورد يا هميشه سحر كند، يا قطع صله رحم كند. فرمود: هر كه رعايت حق خويشان كند، حق تعالى در هشت‏به او هزار درجه كرامت كند، كه از هر درجه‏اى تا درجه ديگر صد ساله راه باشد: يك درجه از نقره، ديگرى از طلا، ديگرى از مرواريد، ديگرى از زمرد، ديگرى از زبرجد، ديگرى از مشك، ديگرى از عنبر و ديگرى از كافور و همچنين از ساير چيزهايى كه خداى تعالى در بهشت خلق كرده است.
در حديث صحيح از آن حضرت منقول است كه در شب معراج ديدم رحمى به عرش آويخته و از رحم ديگر شكايت مى‏كند به پروردگار خود. پرسيدم: در چند پشت نسبت تو و او به هم مى‏رسد. گفت: در چهل پشت.
در حديث معتبر ديگر فرمود: من ضامنم براى كسى كه صله رحم كند: آن كه خدا او را دوست دارد و روزى‏اش را فراخ كند و عمرش را زياد كند و او را داخل بهشت كند.
فرمود: بوى بهشت از هزار ساله راه شنيده مى‏شود. آن را نمى‏شنود عاق پدر و مادر و قطع كننده صله رحم و مرد پير زناكار.

پى‏نوشت‏ها:

[1]. خويشاوند.

منبع:گزيده حلية المتقين، ص 105